ΓΥΜΝΑΣΙΟΝ ΕΝ ΒΟΣΤΙΝΗ (ΜΕΡΟΣ 2ο)

Έγγραφα από το Xρονικό της ιδρύσεως
του Γυμνασίου Πωγωνιανής


Tο Γυμνάσιο Πωγωνιανής στα σχεδόν 100 χρόνια της λειτουργίας του έχει παίξει έναν σημαντικό ρόλο στην εκπαιδευτική και πολιτιστική ιστορία της επαρχίας Πωγωνίου. Aποτέλεσε το μορφωτικό κέντρο των επαρχιών Πωγωνίου και Δερόπολης, αλλά έδωσε την ευκαιρία και σε παιδιά από άλλες περιοχές της Hπείρου και όχι μόνο να μαθητεύσουν και να αποκτήσουν τα εφόδια για την περαιτέρω σταδιοδρομία τους.

Eίναι αντικείμενο μιας ειδικής γενικής μελέτης η προσφορά του Γυμνασίου στην Ήπειρο και της πρόοδου των μαθητών που φοίτησαν στις τάξεις του. Kαι είναι ακόμη μεγάλο το έργο παιδείας των καθηγητών, που υπηρέτησαν σε αυτό το ακριτικό Γυμνάσιο, κάτω από δύσκολες συνθήκες, με ιεραποστολική αφοσίωση. Eπιχειρήσαμε μια πρώτη προσέγγιση του χρονικού της ίδρυσης του Γυμνασίου Πωγωνιανής, Γυμνασίου Bοστίνης στην αρχική του επωνυμία, για να βρεθούν στοιχεία των συνθηκών, της σκοπιμότητας και των ενεργειών που έγιναν για να λειτουργήσει το Γυμνάσιο. Tα στοιχεία που βρέθηκαν ίσως είναι λίγα. Eίναι όμως αρκετά για να μάθουμε τις προσπάθειες και τον αγώνα που έκανε η Πολιτεία για την Παιδεία στις «νέες χώρες» μετά τους απελευθερωτικούς αγώνες 1912-13 και σε μια περίοδο (1924), με ανοιχτές τις πληγές από τη Mικρασιατική καταστροφή. Aκόμη πρέπει να επισημανθεί πως και στην Ήπειρο τα ίδια χρόνια ήταν ανοιχτά σοβαρά θέματα και μεγάλα προβλήματα, με τον αυτονομιακό αγώνα της Bορείου Hπείρου, τη χάραξη των συνόρων και ένα κύμα προσφύγων από τη Bόρειο Ήπειρο. Δεν είναι ακόμη χωρίς σημασία το γεγονός ότι την ίδια περίοδο με την ίδρυση του Γυμνασίου Πωγωνιανής, προηγείται η ίδρυση και λειτουργεί στην Πωγωνιανή του Eθνικού Oικοτροφείου Aρρένων Πωγωνίου, για ορφανά και απροστάτευτα παιδιά τόσο της επαρχίας Πωγωνίου, όσο και για προσφυγόπουλα από τη Bόρειο Ήπειρο και τη Mικρά Aσία. Aπό τα λίγα έγγραφα στοιχεία, κυρίως σε χειρόγραφα σχέδια αλληλογραφίας που βρέθηκαν στα αρχεία του Kράτους του Παραρτήματος Iωαννίνων, διαπιστώνεται πως παρ’ όλες τις περιπέτειες του Έθνους, τις ανοιχτές πληγές του Kράτους, το διχασμό και τις έντονες πολιτικές διαμάχες της περιόδου εκείνης, η Kρατική μηχανή, η Δημόσια Διοίκηση, στο φορέα της νέας σχετικά Γενικής Διοίκησης Hπείρου, λειτούργησε με ταχύτητα και αποτελεσματικότητα εντυπωσιακή.

ΓΥΜΝΑΣΙΟΝ ΕΝ ΒΟΣΤΙΝΗ (ΜΕΡΟΣ 1ο)



ΜΕΡΟΣ 1ο
ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΠΩΓΩΝΙΑΝΗΣ
Επιλογές σελίδων
μιας εκατόχρονης λειτουργίας

Το Γυμνάσιο Πωγωνιανής, ιδρύθηκε το 1924 και εφέτος,  το  2024, εκατό χρόνια μετά, το βρίσκει κλειστό και καταργημένο.  
Δεν είναι ώρα και καιρός για να αναζητηθούν τα αίτια αυτής της κατάληξης ενός σχολείου με μια λαμπρή διαδρομή και μια μεγάλη προσφορά στην Πωγωνιανή, στο Πωγώνι και σε μια απέραντη διασπορά καταγωγής των μαθητών που φοίτησαν ή τελείωσαν αυτά τα χρόνια.
Εκτιμώντας ότι το ακριτικό εκπαιδευτικό αυτό Ίδρυμα αποτελεί ένα μεγάλο Πολιτιστικό Κεφάλαιο για την Πωγωνιανή, ταυτισμένο με μια μεγάλη συνδρομή στην ανάπτυξη της Κωμόπολης, έκανα από διετίας τρεις αναρτήσεις στην ιστοσελίδα  «Βοστινιώτης» του χωριανού  Ευάγγελου Γκόγκου, για μια προετοιμασία μιας επετειακής εκδήλωσης με τη συμπλήρωση εκατό χρόνων το 2024 από την ίδρυση του Γυμνασίου, με μια παρουσίαση της συνολικής προσφοράς του,   με μια συλλογική προσπάθεια όλων των φορέων της Πωγωνιανής.
Πρότεινα να γίνει κοινή σύσκεψη των φορέων για τη σύνταξη ενός σχεδίου προετοιμασίας  εκδηλώσεων  και δράσεων για να προβληθεί το έργο του Γυμνασίου, να τιμηθούν οι πρωτοπόροι και να καταγραφεί  ό,τι διασώζεται από την πορεία των φοιτησάντων. Η απώτερη σκέψη ήταν με την εκδήλωση αυτή να οργανωθεί και να συνεχιστεί μια  δυναμική  πορεία μιας  νέας πολιτιστικής ανάπτυξης της Πωγωνιανής.
Τόνισα ότι είναι χρέος όλων  να συντηρηθεί η ανάμνηση της προσφοράς του Γυμνασίου της Πωγωνιανής και η διάσωση και διαφύλαξη των δομικών μνημείων που άφησε  η λειτουργία αυτού του εκπαιδευτηρίου.
Οι προτάσεις μου αυτές  δεν βρήκαν μια παραγωγική αποδοχή και αυτό με λύπησε,  αλλά δεν μου έσβησε το προσωπικό χρέος να ανταποδώσω κάτι από τα όσα οφείλω σε αυτό το Σχολείο που αποτέλεσε το ξεκίνημα μιας πορείας σταδιοδρομίας  όπου υλοποιήθηκαν  πολλές προσδοκίες και όνειρα ζωής.
Με αυτά τα συναισθήματα χρέους, αποφάσισα να παρουσιάσω στη φιλόξενη ιστοσελίδα  του αγαπητού Βαγγέλη Γκόγκου, αποθησαυρισμένες σελίδες μου, από την πορεία και την ιστορία του Γυμνασίου Πωγωνιανής. Όσα με συνδέουν απ΄ ευθείας προσωπικά, σαν μαθητής του Γυμνασίου, σαν καθηγητής του Γυμνασίο, οικογενειακές προσφορές, όσα  συμμετείχα σε δομές και συλλογικές προσπάθειες και όσα  διέσωσα και κατέγραψα μελετώντας και ερευνώντας, αρχεία, μαρτυρίες και δημοσιεύσεις. Δεν τα ιεραρχώ, δεν τα ταξινομώ χρονολογικά και δεν τα ολοκληρώνω θεματικά. Είναι σκόρπιες σελίδες μνημοσύνης ενός χρέους που δεν τελείωσε.
Όσοι, διαβάζοντάς τα ανασύρουν κάτι από δικό τους δίσκο αναμνήσεων από το Γυμνάσιο, είναι αποδεκτοί  αποθέτες σε αυτό το συλλεκτικό σεπέτι για να βρεθούν στην διαχείριση ενός νεώτερου μελετητή.
Ευχαριστώντας για τη φιλοξενία στην ιστοσελίδα τον αγαπητό Βαγγέλη Γκόγκο, με το οποίο με συνδέει μια μαθησιακή ανάμνηση όταν τον είχα μαθητή σε μια περίοδο που στρατολογήθηκα   να διδάξω στο Γυμνάσιο  ως Φυσικός, καλύπτοντας  κάποια κενά διδακτικού προσωπικού,  θα αρχίζω με όσα από τα Γενικά Αρχεία βρήκα για την ίδρυση του Γυμνασίου  Εν Βοστίνη,  όπως αρχικά ονομάστηκε.  

Προοδευτική ένωση Πυρσογιάννης

Η προοδευτική ένωση Πυρσογιάννης αφιέρωσε την πρόσκληση για το φετινό ετήσιο δείπνο της που πραγματοποιήθηκε στις 16 Μαρτίου 2024 στον Πυρσογιαννίτη μάστορα Πασχάλη Ζούνη, δημοσιεύοντας ένα απόσπασμα από μια συνέντευξη του με θέμα το «Γυμνασιακό Οικοτροφείο Πωγωνιανής».

.
.

✅ Σαν σήμερα, 21 ΜΑΡΤΙΟΥ.


✅ Σαν σήμερα, 19 ΜΑΡΤΙΟΥ.

Το ξεχασμένο Άνω Πωγώνι στην Αλβανία


Τα ξεχασμένα ελληνόφωνα χωριά του Άνω Πωγωνίου, που σήμερα ανήκουν στην Αλβανία, ήταν έως το 1913  μέρος του ελληνικού κορμού. Το έτος εκείνο με τη Συνθήκη του Λονδίνου, αλλά και της Φλωρεντίας που ακολούθησε, τα χωριά αυτά έμειναν εκτός των ελληνικών συνόρων.
Είναι η  πρώτη φορά που ελληνικό τηλεοπτικό δίκτυο επισκέπτεται την αποκομμένη αυτή περιοχή, καταγράφοντας τις ιστορίες των τελευταίων κατοίκων των χωριών, τη μεγάλη απομόνωσή τους, που οφείλεται στο κάκιστο χωμάτινο οδικό δίκτυο και στην υπολειτουργία της τοπικής συνοριακής διάβασης, αλλά και τις προσπάθειες των ανθρώπων που τα αγαπάνε να τους δώσουν και πάλι ζωή.

Πώς απαξιώθηκε γενικά το Πωγώνι

Vostiniotis-more/Ταξίδια (600 βίντεο).